आमचं मालक मल्हारराव

सकाळचे ७
त्यांच्या खोलीचं दार उघडून निकेत डोकावतो. उकळी आलेल्या आधणात चहाची पावडर टाकता टाकता, मी:
"काय रे झोपला का नीट?"
यावर "हो, आज झोपला बाबा नीट. एकदाच उठला." किंवा "नाही ग, आज सारखा उठतच होता" शक्य तितक्या हळू दार लावत निकेत.
आता पुढच्या सगळ्या क्रिया ’हळू’च करायच्या असतात. काही वेगाने व काही फ़ारच वेगाने . पण त्या वेळी आपोआपच उमगतील.
यानंतर स्वानंदी बाहेर येतानाही तोच सावधपणा तिच्या हालचालीत असेल.
"काय उठले का महाशय?" जन्मभर विळीवर भाजी चिरलेली मी, सुरीने आवाज न करता भाजी चिरण्याचा प्रयत्न करत विचारते.
"चुळबुळ चालली आहे, उठेलच एवढ्यात"
असं जर उत्तर आलं तर "शस्त्र न धरि करी" म्हणत मी सुरी खाली ठेऊन तयारीत. निकेत ब्रेकफास्टचा घास गपकन गिळून अर्धा डोळा लॅपटॉपवर आणि अर्धा खोलीच्या दाराकडे. मॉर्निंगवॉक आटोपून आलेला विलास बुटाच्या लेसेस पटकन सोडण्यात मग्न, पण चेह-यावरचे उत्सुकतेचे भाव लपवण्याचा अयशस्वी प्रयत्न करत. आणि केव्हातरी खोलीतून जोरात आवाज येतो की मग जो कोणी असेल तिथून सायरन वाजल्यावर शेल्टरकडे धावणा-यांच्या वेगाने खोलीकडे धावत सुटतो.
"चिंगी, झिंगाणी" "शोनामोना" "बबिता" "गुनाश्का" असे सगळीकडून आवाज उठतात, मालक उठलेले असतात, त्यांना गुडमॉर्निंग करायला. "ए आज मी घेणार आहे, मला ऑफिस आहे". "ए नाही रे मी घरात असले म्हणून काय झालं मी पण माझ्या ऑफिसमध्येच असते." तेवढ्यात शोनामोनावाल्याने मालकांच्या पोटाला हात लावून संधी साधलेली असते, आणि गुनाश्कावाली तर अर्धवट उचलण्यात यशस्वी झालेली असते. पण आता दुसरं कोणी नको असतं, कारण आता मालकांच्या जेवणाची वेळ झालेली असते. मग ऑफिसवाले त्याला शांत करण्यासाठी जवळ घेतात. तोही क्षणभर त्याच्या खांद्यावर मान टेकवतो आणि परत आठवण झाल्यासारखी जोराने आपली मागणी पुढे चालू ठेवतो. नाईलाजाने इतर खोलीच्याबाहेर पडतात.
दुपारचे ४
मालक झोप काढून ताजे तवाने झालेले असतात.आता त्यांना घोडेसवारीची लहर आलेलीअसते. दोन घोडे पागेत त्याच कामासाठी तयार असतात.
"हे बघ, दिवसभर तुझं काही ना काही चाललच असतं. तू बस आता जरा वाचत. मी फ़िरवतो."
"ए बाबा, माझ्या दमण्याची एवढी तुला काळजी आहे ना, तर तू चहा ठेव, मी फ़िरवते.. घरात घरात कंटा्ळतो तो" अखेर चहा होईतो परत फ़िरायच्या बोलीवर घोडीला परवानगी मिळते.
एका हातात मुटकुळं संभाळत जिना उतरायची सर्कस करत घोडी फूटपाथवर येते, जरा झाडं दाखवायला थांबते तर लगेच पोटावर एक चिमुकली लाथ. मग मात्र घोडी "घोडे जल्दी चलो, जल्दी चलो रे" च्या तालावर चालायला लागते. शिवाय वर घरात गेल्यावर चहा झालेला असणार याचही तिला भान ठेवायला लागतच.
संध्याकाळचे बाहेर जाणे
सगळे कपडे करून तयार.
चला, आता कार सीटमध्ये बसायचं. मनु आमचा कुथे जानाल?
मनुला कल्पना असते की आता भूर्र्र जायचय. म्हणजे सरकत जाणारं काहीतरी दिसणार आणि आपण जरा जरी आवाज केला तरी सगळ्यांची तारांबळ उडणार. तो आपला दोन्ही हाताने कथकली मुद्रा करून तोंडातून लाळेच्या फ़ेसाचे भले मोठे फ़ुगे काढण्यात मग्न.
"अरे, मान धर," "अग, हात आला बघ अंगाखाली" अशा सूचनांच्या गदारोळात मालक स्थानापन्न होतात. मग महाराजांची पालखी मावळ्यांनी नेली नसेल इतक्या वेगाने बाबा कारसीट उचलून जिन्यावरून पळायला सुरवात करतो. त्याच्यामागून आई. खांद्यावर छोटी पिशवी. त्यात बर्पिंग क्लॉथ, सॅनिटायझर, शिवाय पॅसिफ़ायर. मागून आजी आबांना सांगत "आता बरं आहे नाही, नुसतं डायपर, तोंड पुसायचं फ़डकं, बोथी घेतली की झालं. आपल्यावेळी तो लंगोटांचा, दुपट्यांचा पसारा इतका की ते बाहेर जाणं नको आणि काही नको.त्यात तुम्हा पुरषांना त्यावेळी आपणही काही ओझं उचलावं हे भानच नसायचं. आपले छाती पुढे काढून पुढे चालणार. बायको आपली लोंबकाळतेय मागून पोरांचं आणि पिशवीचं ओझं संभाळत."आबाही इतक्या वर्षांच्या सहवासाने कान बंद करून ऐकायला शिकलेले असल्यामुळे चेह-यावर आजीसला पटेल इतकीच ओशाळगत आणून वाटेत असलेल्या सोसायटीच्या पोहण्याच्या तलावातलं "निळशार पाणी" पहात चाललेले असतात.
तोवर मालक कारमध्ये बसून दोन्ही हाताची बोटं एकदम कशी तोंडात घालता येतील याचा गंभीरपणे विचार करत असतात.
"चला बबुजी आता निघायचं का?" गाडीवान विचारतो. बबुजींचा तोंडातल्या तोंडात गुरगुराट.
"चल रे बाबा, लौकर. आपल्याला हॅलोविनचा द्लेश आनायच्या आहे ना?" किंवा "च्यला लवकल नाही तल आमी ललू हं" हा कारच्यामागच्या बाजूने प्रतिसाद मिळतो. कारण मालकांच्या सगळ्या लहरी संभाळून त्यांना शांत करायला आईच शेजारी हवी असते. शिवाय गाडीत मधेच मालकांना त्यांची जागा सोडून मांडीवर येता येता नसल्याने त्यांना आनंदी ठेवण्याची संपूर्ण जबाबदारी आईवर असते. मग मालक कधी सम्पूर्ण प्रवासभर बाहेर बघतात, कधी १० मिनिटातच प-यांच्या राज्यात जातात, तर कधी मधेच ऐन रहदारीच्या रस्त्यावर गाडी दणाणून टाकणारा आवाज करून सगळ्यांची घाबरगुंडी उडवून टाकतात. मग कधी हसत तर कधी दमून मंडळी परतात, पण मालकांची सकाळी हाक आली की सगळ्यात आधी आघाडी मारून मालकांना कसं उचलायचं याची मनोमनी आखणी करतच दुस-या दिवसाची वाट बघत झोपी जातात.